İki Madnun Kitabının Genel Bilgileri
Yazar: İmam Gazali
Sayfa Sayısı: 135
Türü: İslami İlimler
Genel Özellikler: Kitabın orijinal metni değil, çevirisidir. Çeviri olmasına rağmen kitapta bilinmeyen kelimeler vardır ancak dili anlaşılırdır. Kitap deneme yazısı türünde olup çeşitli konuları birçok başlık altında ele alınmıştır.
İki Madnun Kitabının İçeriğindeki Konular Nelerdir?
M. Gazali Hz. bu eserinde başlıca; rububiyeti bilmek, melekleri bilmek, peygamberler ve mucizeleri, ölümden sonraki hayat konularına değinmiştir. Bu konuları Büyük Madnun başlığı altında ele almıştır. Kitabın sonuna doğru gelirken burada da Küçük Madnun başlığını kullanmış ve bu başlık altında ruh ve ruhun hakikatinden bahsetmiştir.
Yazar kitabın son bölümünde de Gazali‘nin Ruh Nazariyesi başlığını ele almıştır.
Yani kısaca kitap 3 ana bölümden oluşuyor;
1-Büyük Madnun
2-Küçük Madnun
3-Gazali‘nin Ruh Nazariyesi
İki Madnun Kitabın Konusu Nedir?
Kitap genel olarak İslam inanç konularını ele almaktadır. İslami mevzulara felsefi bir bakış açısı getiren M. Gazali birçok sorunun yanıtını da bu eserinde cevaplıyor. Bu soruları cevaplarken sadece felsefi açıdan değil aynı zamanda bilimsel yöntemlerden de faydalanıyor. Bu sayede Gazali kişilerin kafasında tamamen soyut kalan meseleleri somutlaştırarak zor soruların cevabını buluyor. Kitabı genel olarak okuduğunuzda yazarın ne kadar büyük bir ilme sahip olduğuna tanıklık etmiş oluyorsunuz. 1058-1111 yılları arasında yaşamış olan Gazali bu eseriyle bin yıl geçmesine rağmen günümüzde dahi yaşanan problemlere ışık tutuyor. Ayrıca yaşam, ölüm, rüyalar ve ruhun hakikati gibi birçok konuya bu eserinde yer vermiştir.
Kitapta Kullanılan Bazı İfadeler ve Manaları
Burada kitabın içeriğinden bazı ifadelerin açıklarına yer vererek kitabı daha iyi kavramayı hedefliyoruz;
İrtika: Adi ve aşağı olanın, şerefli ve üstün olana yükselmesi, yani Hak Teala’ya varıncaya kadar yükselmeye devam etmesi demektir.
Ami: İlim sahibi olmayan, alim olmayan kişi.
Ehad ve Vahit ifadelerinin arasındaki fark : Vahit; Bir denilen şey ne ise o tek başına bir varlık olup kendisinde bir ortaklık bulunma ihtimali olmaz. Ehad; tek başına bir varlık olmakla birlikte herhangi bir bakımdan başka şeylerle birleşik ve kendi halinde parçası olmayan şeydir.
Samed: Bu kelime İhlas Suresinde geçmekte olup manası; başkasına hiçbir ihtiyacı olmayan ve herkesin kendisine muhtaç olduğu tam, zengin demektir.
Evvel, Ahir, Zahir, Batın Tabirleri : Bu ifadelerim açıklaması Allah’ı daha yakından tanıyabilmek için yapılmıştır. Bu itibarla Hadid suresi 29. ayette ”O en evvel, O en sondur, O zahirdir, O batındır.” denmiştir.
Allah’ın zahir oluşu: Her varlığın bir başı olduğu her mümkünü bir icat edenin oluşunu her akıl kabul ve takdis eder.
Allah’ın batın oluşu: Bu ifade öyle özeldir ki O’ndan başkası bunu anlayamaz. Çoğu vakitte de çok parlak oluşundan batın olur. Tıpkı güneşin varlığının bilinip gözün ona bakmaya dayanamaması gibi.
Allah’ın evvel ve ahir oluşu: O’ndan evvel hiçbir şey yoktur. Meydana gelen her şey O’ndan sonra meydana gelmiştir. Varlıkları kendi ilim ve iradesi ile takdir edip bir plana göre zaman zaman meydana çıkarmıştır.